Τα καλοκαίρια, οι κρύες σούπες αποτελούν την ιδανική λύση στην αναζήτηση ενός δροσιστικού και ελαφρού πιάτου.  Η κρύα ντοματόσουπα είναι δημοφιλής επιλογή σε πολλές κουζίνες, ανάμεσα στις οποίες και η ρωσική. Το ρωσικό γκασπάτσο  είναι μια παγωμένη ντοματόσουπα με σμετάνα.

Οι Ρώσοι αγαπούν τις κρύες σούπες σε τέτοιο βαθμό, που η κουζίνα τους να περιλαμβάνει 3-4 κατηγορίες κρύων σουπών, ανάλογα με τους συνδυασμούς των υλικών που χρησιμοποιούνται. Η ντοματόσουπα ανήκει στην κατηγορία των χαλόντνικ (από τη λέξη χαλόντνιι που σημαίνει κρύος). Οι σούπες χαλόντνικ είναι σούπες λαχανικών/ χορταρικών και έχουν σαν βάση το νερό, ζωμό λαχανικών, γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως σμετάνα κ.α. Η σημερινή μας σούπα είναι λοιπόν χαλόντνικ  με ντομάτα.

Τα υλικά μας
5 ντομάτες μεσαίου μεγέθους (1 κιλό περίπου)
3 σκελίδες σκόρδο
1 κρεμμύδι μεσαίου μεγέθους
1 κ.σ. κόκκινο ξύδι από σταφύλι
1 κ.σ. χυμό λεμονιού
μερικές σταγόνες ταμπάσκο
αλάτι
1-2 κ.σ. ελαιόλαδο
1 φλυτζ. σμετάνα (ή γιαούρτι ή αριάνι)
λίγος μαϊντανός

Ανάλογα με τις ντομάτες, 1 κιλό θα βγάλει περίπου 750 ml πουρέ ντομάτας.

Προετοιμασία
1. Χαράζουμε σταυρωτά τις ντομάτες στο σημείο που είναι το κοτσάνι και τις βουτούμε σε νερό που βράζει για δύο λεπτά για να τις ξεφλουδίσουμε εύκολα. Μόλις τις βγάλουμε από το καυτό νερό, τις περιχύνουμε με παγωμένο νερό για να κρατήσουν το έντονο χρώμα τους.
2. Τις καθαρίζουμε, προσπαθούμε να απομακρύνουμε τα σπόρια χωρίς να χάσουμε το ζουμί, τις κόβουμε σε κομμάτια και τις ρίχνουμε στο μπλέντερ. Προσθέτουμε το σκόρδο και αναμιγνύουμε μέχρι να γίνουν μια ομοιογενής μάζα.
3. Προσθέτουμε αλάτι, λίγο ξύδι, λεμόνι και μερικές σταγόνες ταμπάσκο (αλλιώς πιπέρι) και ανακατεύουμε πάλι.
4. Αν η σούπα είναι πιο πυκνή από όσο θέλουμε, την αραιώνουμε προσθέτοντας παγωμένο νερό ή λίγο αγγούρι. Αν είναι πιο αραιή, προσθέτουμε λίγη ψίχα άσπρου ψωμιού και ανακατεύουμε πάλι.
5. Για να απομακρύνουμε πλήρως τα σπόρια, σουρώνουμε τον πουρέ ντομάτας, αλλά όχι από πολύ ψιλή σίτα για να μην χαθεί η υφή της ντομάτας.
6. Αδειάζουμε τον πουρέ της ντομάτας σε μια σουπιέρα και προσθέτουμε λίγο ελαιόλαδο και το κρεμμύδι. Το ελαιόλαδο δεν είναι απαραίτητο, εφόσον θα προσθέσουμε στο τέλος τη σμετάνα, οπότε η σούπα θα αποκτήσει τα λιπαρά που χρειάζεται.
7. Αφήνουμε την σούπα για 3-4 ώρες στο ψυγείο για να κρυώσει καλά.

Σερβίρουμε το χαλόντνικ με μια κουταλιά σμετάνα σε κάθε μερίδα και σπασπαλίζουμε με ψιλοκομμένο μαϊντανό.

Οι Ρώσοι συνοδεύουν το χαλόντνικ ντομάτας με βραστές πατάτες. Εμείς μπορούμε να το σερβίρουμε σαν πρώτο πιάτο-σούπα σε μικρό μπωλ ή ως ευφάνταστο ορεκτικό σε ποτήρι, σε μικρή δόση των 125-150 ml.

Για την τελευταία περίπτωση, αφήστε στον μπουφέ και μια πολύ παγωμένη βότκα για όσους θελήσουν να …μετατρέψουν την αλά cucina povera ντοματόσουπα σε απεριτίφ Βloody Mary!

Καλή καλοκαιρινή απόλαυση!