Ναλίτσνικι λέγονται τα σκαλιστά παράθυρα των ρωσικών σπιτιών, στα οποία η κάσα προεξέχει και είναι περίτεχνα σκαλιστή. Η διακόσμηση των παραθύρων αποτελεί δείγμα της ρωσικής λαϊκής αρχιτεκτονικής και έχει τις ρίζες της ήδη στον 10ο αι.
[meteor_slideshow slideshow=”τα-ρωσικά-σκαλιστά-παράθυρα”]
Αρχικά η ύπαρξη ξυλόγλυπτων διακοσμητικών στοιχείων στα παράθυρα ήταν συνδεδεμένη με λαϊκές παγανιστικές δοξασίες και παραδοσιακές τελετουργίες. Ο λαϊκός καλλιτέχνης προσω-ποποιούσε τις δυνάμεις της φύσης και στην καθημερινή τέχνη ήταν πολύ συχνοί οι συμβολισμοί. Οι πρώτοι Σλάβοι είχαν στο σπίτι τους παγανιστικά σημάδια για να προστατευτούν από εχθρούς και τα στοιχεία της φύσης και να εξασφαλίσουν την γονιμότητα και την ευφορία.
Ακόμη και σήμερα, μπορεί να διακρίνει κανείς σχέδια που αναπαριστούν τον ήλιο, την βροχή, γυναίκες που υψώνουν τα χέρια προς τον ουρανό, ζώα ή βλάστηση. Στο πέρασμα των αιώνων οι θρησκευτικοί και λατρευτικοί συμβολισμοί ξεχάστηκαν, αλλά η παράδοση να διακοσμούν τα λειτουργικά στοιχεία της πρόσοψης του σπιτιού (παράθυρα, στέγη, πόρτες) παρέμεινε μέχρι σήμερα. Σχεδόν σε κάθε οικισμό, χωριό ή πόλη, μπορεί να βρει κανείς υπέροχα δείγματα ξύλινης δαντέλας και να θαυμάσει διαφορετικές τεχνοτροπίες και τεχνικές.
Μέχρι και τον 19ο αι. σε διαφορετικές περιοχές της Ρωσίας οι γλύπτες χρησιμοποιούσαν διαφορετικές τεχνικές και διακοσμητικά μοτίβα. Γενικά θα λέγαμε ότι όσο πιο απομακρυσμένοι μεταξύ τους είναι οι οικισμοί τόσο πιο αισθητή είναι η διαφορά στην τεχνοτροπία του ξυλόγλυπτου διάκοσμου στα παράθυρα.
Η μελέτη των Ναλίτσνικι έχει επιτρέψει στους εθνολόγους να ανακαλύψουν τις μεταναστευτικές ροές και τις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές της Ρωσίας. Στο δεύτερο μισό του 20ου αι. με την ανάπτυξη των μέσων μεταφοράς και επικοινωνίας, οι τεχνοτροπίες άρχισαν να διαδίδονται από περιοχή σε περιοχή με αποτέλεσμα να έχουμε μια πληθώρα από νέα μοτίβα και σύγχρονα κτίσματα με μοναδική ιδιαιτερότητα.
Φωτογραφίες : Ivan Hafizov www.nalichniki.com
Δρόμος εμπορικών σχέσεων και μεταναστευτικών ροών
